Muzeum Osiakowskich w Kaliszu. Historia miasta w przedmiotach

Muzeum Osiakowskich w Kaliszu to niezwykłe muzeum, prezentujące tysiące eksponatów, przedmiotów i pamiątek związanych z Kaliszem i jego mieszkańcami, które przez kilkadziesiąt lat udało się zgromadzić i często ocalić od zapomnienia czy zniszczenia założycielowi muzeum – Panu Andrzejowi Banertowi, wieloletniemu pastorowi kaliskiej parafii ewangelickiej. Muzeum zostało otwarte w 2012 roku i od początku mieści się w zabytkowej kamienicy przy ul. Garbarskiej, położonej na skraju dawnej dzielnicy żydowskiej w Kaliszu. Oficjalna nazwa muzeum (Muzeum im. G. J. Osiakowskich) upamiętnia ostatnich właścicieli kamienicy, w piwnicach której mieści się muzeum, którzy zginęli w 1943 r. w łódzkim getcie.

Muzeum Osiakowskich zajmuje obecnie niewielki dziedziniec kamienicy i jej piwnice, w których na potrzeby ekspozycji zostało zaadoptowanych 11 pomieszczeń. Każda z sal charakteryzuje się inną tematyką, jednak podział ten jest bardzo umowny, bo piękno tego miejsca polega na przenikaniu ich wszystkich ze sobą tworząc obraz bogatego, przemysłowego i wielokulturowego Kalisza, którego już dawno nie ma a który jeszcze sto lat temu był tylko dwa razy mniejszy od Poznania! W muzeum znajdziecie wiele tysięcy przedmiotów codziennego użytku, z których większość pochodzi z Kalisza i jest ściśle związana się z historią miasta. Nagromadzenie eksponatów dosłownie przytłacza – wypełnione są nimi całe ściany, sufity i również posadzki, na których pozostawiono jedynie miejsce na wąskie przejścia. Wszystkie eksponaty możemy dotknąć, dokładnie obejrzeć i zobaczyć z bardzo bliska co wcale nie jest normą w tego typu miejscach.

Najstarsze z prezentowanych w muzeum eksponatów liczą sobie ponad 200 lat i sięgają swoją historią XVIII wieku. Najwięcej zbiorów pochodzi jednak z XX wieku a wśród nich m. in. przedmioty i pamiątki z okresu międzywojennego, eksponaty z czasów okupacji Kalisza (1939-1945) czy okresu PRL. Na części ekspozycji zostały one zebrane tematycznie odwzorowując m. in. takie miejsca jak dawna apteka, sklep kolonialny czy warsztaty szewca i stolarnię. Znalazło się miejsce również dla eksponatów z okolicznych wsi czy lasów. Na końcu ekspozycji znajduje się lamus dziecięcy, w którym zebrano setki zabawek, wózków i lalek w tych najpiękniejszych – produkowanych w Fabryce Lalek i Zabawek Drewnianych Adama Szrajera w Kaliszu! Muzeum ukazuje również w piękny sposób dawną wielokulturowość miasta, w którym przez lata żyli razem w zgodzie Polacy, Żydzi, Niemcy czy Rosjanie. Każda z tych narodowości wnosiła swój wkład do kaliskiej tożsamości, a szczególnie zapisała się w niej wielotysięczna społeczność żydowska, której poświęcono osobną salę muzeum. Wszystko to, mimo że przytłacza ilością i sprawia pozorne poczucie bałaganu, skrywa w sobie piękną historię miasta oraz pozwala nam dosłownie przenieść się w czasie i zobaczyć jak dawniej żyli mieszkańcy miasta.

Muzeum Osiakowskich w Kaliszu stale się zmienia. Jego założyciel i opiekun stale stara się wzbogacać i zmieniać ekspozycję swojego muzeum, pozyskując kolejne wyjątkowe przedmioty, w tym tak trywialne i jednocześnie wyjątkowe jak np. stare papierki od cukierków z kaliskich wytwórni czy nieco bardziej “poważne” jak książki, tabliczki, narzędzia, obrazy, rzeźby, meble, naczynia, dekoracje i setki innych, pielęgnując swoją pasję i w wyjątkowy sposób dokumentując przeszłość miasta. Tworzy to wszystko niesamowity klimat, spotęgowany różnorodnością niezliczonej liczby eksponatów, wśród których każdy z pewnością znajdzie coś, co go zainteresuje.