Góry Sokole mimo, że nie należą do największych masywów Dolnego Śląska i Sudetów Zachodnich, mają do zaoferowania bardzo, bardzo dużo! Zapewniam Was, że będziecie oczarowani fantastycznymi punktami widokowymi na Krzyżnej Górze, Sokoliku Dużym czy Husyckich Skałach, urzeknie Was tyrolski klimat drewnianego schroniska Szwajcarka a kompaktowość Gór Sokolich pozwoli Wam dotrzeć do tych wszystkich miejsc w 2 godziny! Góry Sokole to również świetna propozycja na rodzinne wyjście w góry, ponieważ tutejsze szlaki nie powinny sprawić trudności nawet najmłodszym wędrowcom! Po co zatem wyruszać na wymagającą Śnieżkę, skoro zaledwie kilkanaście kilometrów od niej znajdziecie góry, po których wędrówka będzie przyjemnością a widoki będziecie wspominać latami? Poznajcie pełne uroku Sokoliki z mojego wpisu!
Góry Sokole – podstawowe informacje
Góry Sokole, zwane tez potocznie Sokolikami to niewielki masyw na północno-wschodniej krawędzi Kotliny Jeleniogórskiej w Sudetach Zachodnich. Urokliwe i charakterystyczne Góry Sokole należą do Rudaw Janowickich i rozciągają się od Karpnickiego Potoku na zachodzie do Przełęczy Karpnickiej (483 m.n.p.m.) na wschodzie, gdzie graniczą z właściwymi wzniesieniami Rudaw Janowickich. Na północ od Gór Sokolich rozciągają się Góry Kaczawskie a na południe Wzgórza Karpnickie i oczywiście doskonale widoczne Karkonosze, oddalone od nich o zaledwie kilkanaście kilometrów.
Jako pierwsi potencjał turystyczny Gór Sokolich dostrzegli w XIX wieku, właściciele pobliskich Karpnik, bliscy krewni pruskiego króla. Wytyczyli oni tutaj pierwsze ścieżki, ustawili ławki, przygotowali punkty widokowe oraz stworzyli miejsca, które do dzisiaj są symbolem tego regionu. Wędrówki i spacery po Sokolikach były bardzo popularną rozrywką gości pobliskiej rezydencji w Karpnikach i nie tylko.
Sokoliki na mapie
Góry Sokole położone są w Sudetach Zachodnich, znajdujących się południowej części Dolnego Śląska. Są najbardziej wysuniętym na północny-zachód pasmem Rudaw Janowickich, które znajduje się zaledwie kilometrów na południowy wschód od Jeleniej Góry.
Od stolicy regionu – Wrocławia, Góry Sokole oddalone są o ok. 80 km. Natomiast od stolic sąsiednich regionów Sokoliki dzieli kolejno: ok. 120 km od Zielonej Góry, ok. 145 km od Opola i ok. 180 km od stolicy Wielkopolski – Poznania.
Rudawski Park Krajobrazowy
Jak już Wam wspomniałem, Góry Sokole znajdują się na obszarze Rudawskiego Parku Krajobrazowego, który chroni naturalne górskie i rzeczne geokompleksy przyrodnicze. Jest on 5-tym parkiem krajobrazowym pod względem powierzchni w województwie dolnośląskim.
Będąc na miejscu przypomni Wam o tym fakcie wiele elementów informacji turystycznej, które rozstawione są przy najbardziej ciekawych i popularnych miejscach. Warto się przy nich zatrzymać i przeczytać o miejscowych ciekawostkach przyrodniczych i nie tylko.
Komunikacja, dojazd i parking
Góry Orlickie są bardzo atrakcyjnie położone, jeżeli chodzi o bliskość znaczących szlaków komunikacyjnych, zapewniających szybkie i komfortowe dotarcie do ich podnóża. Dosłownie 1,5 kilometra na północ od szczytu Sokolika Dużego przebiega linia kolejowa nr 274 (odcinek Boguszów Gorce Wschód – Jelenia Góra). Najbliższe stacje kolejowe to Trzcińsko (ok. 2 km), Wojanów (ok. 4 km) i Jelenia Góra (ok. 9 km). Szczegółowy rozkład pociągów możecie sprawdzić w Portalu Pasażera PKP PLK.
Niewiele dalej, bo ok. 3,5 km na północ od szczytu Sokolika Dużego przebiega droga krajowa nr 3, będąca jedną z najważniejszych dróg regionu. Łączy się ona w promieniu kilkudziesięciu kilometrów z m. in. z drogą ekspresową S3 i drogami krajowymi nr 5 i 30. Sieć drogową dopełniają drogi wojewódzkie i lokalne, którymi zresztą możemy dotrzeć już pod same zbocza Gór Sokolich.
Parking
Najbardziej dogodnym miejscem do zaparkowania swojego samochodu jest Przełęcz Karpnicka, na której znajdują się dwa duże i bezpłatne parkingi, do których dotrzecie asfaltową drogą. Dodatkowy parking znajduje się również pod schroniskiem Szwajcarka (płatny, nieduży), do którego dojechać trzeba już po gruntowej drodze.
Szlaki turystyczne
Od pobliskich stacji kolejowych oraz parkingów, o których wspomniałem powyżej w Góry Sokole prowadzą liczne szlaki turystyczne, bardzo dobrze oznakowane i optymalnie wytyczone. Możecie je podejrzeć na interaktywnej mapie w serwisie mapa-turystyczna.pl.
Tylko na kierunkowo.pl!
Wyjątkowy e-book “MIKROPODRÓŻE” już dostępny! Ponad 700 podróżniczych inspiracji z Wielkopolski, Pomorza i Dolnego Śląska, blisko 260 kolorowych zdjęć, 5 gotowych planów mikropodróży, setki praktycznych porad i wskazówek tworzących najobszerniejszy poradnik, poświęcony krótkim formom podróżowania, liczący aż 294 strony!Poznajcie urokliwe Góry Sokole!
Czas przejść do sedna wpisu! Poznajcie najciekawsze miejsca w Górach Sokolich, fantastyczne punkty widokowe, majestatyczne skały, klimatyczne szlaki oraz zakątki do chwili odpoczynku w wyjątkowych okolicznościach przyrody. Dzięki tej wiedzy wasza wędrówka po Sokolikach będzie pełna wrażeń, które zapamiętacie na długo w swoich wspominaniach.
Moja wędrówka po Górach Sokolich miała miejsce jesienią 2023 roku, podczas kilkudniowej mikropodróży do Karpacza. Były one dla mnie zamiennikiem Karkonoszy i owianego sławą wejścia na Śnieżkę, ponieważ podróżowaliśmy wtedy z naszym 5-letnim synkiem. Góry Sokole wywiązały się ze swojego zadania doskonale! Przekonajcie się dlaczego:)
Najważniejsze szczyty i miejsca
Góry Sokole to powierzchniowo niewielki obszar, będący w przybliżeniu prostokątem 2,0 x 1,5 km, przez co są one dosłownie naszpikowane górskimi atrakcjami, oddalonymi od siebie o kilka – kilkanaście minut wędrówki w średnio wymagającym terenie. Oto najciekawsze i najbardziej warte odwiedzenia miejsca w Sokolikach.
Krzyżna Góra
Zacznijmy od najwyższego szczytu masywu Gór Sokolich, czyli Krzyżnej Góry, mierzącej 654 m.n.p.m. Dawniej zwany był Sokolą Górą, a swoją obecną nazwę zawdzięcza 7-metrowemu, żelaznemu krzyżowi umieszczonemu na jego szczycie. Został on ufundowany w 1832 roku przez księżną Marię Annę Amalie von Hessen-Homburg, która upamiętniła w tej sposób urodziny swojego męża – pruskiego księcia Fryderyka Wilhelma von Hohenzollerna. Byli oni właścicielami pobliskiego majątku w Karpnikach, w tym okazałego zamku.
Wejście na Krzyżną Górę jest nieco wymagające. Szlak prowadzący na szczyt, szczególnie w ostatniej fazie jest stromy ale warto podjąć ten wysiłek, bo wierzchołek jest jednym z najlepszych punktów widokowych Gór Sokolich. Pod szczytem, zerkając w kierunku zachodnim można dostrzec znajdujące się nieopodal ruiny Zamku Sokolec.
Sokolik Duży
Sokolik Duży to moim zdaniem najbardziej widokowy szczyt w Górach Sokolich a przez prawdopodobnie również najbardziej popularny, co potwierdza poprowadzenie na niego głównego szlaku (czerwonego) Gór Sokolich (interesują Was oznaczenia szlaków i ich trudność – zapraszam do wpisu: Szlaki turystyczne. Kolory, oznaczenia i najważniejsze trasy). Na szczycie znajdują się dwa skalne filary, na jednym z nich – zachodnim, znajduje się platforma widokowa z której możecie podziwiać niesamowitą panoramę na Karkonosze, Rudawy Janowickie, Kotlinę Jeleniogórską, Góry Kaczawskie i dziesiątki innych, mniejszych masywów.
Samo podejście pod skalne masywy nie jest szczególnie wymagające, choć szlak oczywiście prowadzi pod górę. Najtrudniejsze są ostatnie fragmenty podejścia, czy tak naprawdę wejście po metalowych schodach na jeden ze skalnych masywów. Za tym fragmentem nie będą przepadać na pewno osoby z lękiem wysokości a dodatkowym utrudnieniem jest to, że schody są wąskie i dwukierunkowe więc trzeba się na nich mijać. Widoki na szczycie są jednak warte ich pokonania!
Schronisko Szwajcarka
Jedynym schroniskiem w Górach Sokolich jest niezwykle urokliwe schronisko Szwajcarka, znajdujące się na wysokości 520 m.n.p.m. na południowo-wschodnim stoku Krzyżnej Góry. Jest ono jednym całkowicie drewnianym schroniskiem w Sudetach, mieszczącym się w budynku wzniesionym na zlecenie właściciela zamku w pobliskich Karpnikach, prywatnie będącego bratem króla Prus (tego samego, któremu postawiono krzyż na Krzyżnej Górze).
Początkowo był to domek myśliwski a dopiero od dwudziestolecia międzywojennego funkcjonuje w tym miejscu schronisko. Więcej o tym miejscu możecie przeczytać w opisie tego miejsca na kierunkowo.pl – Schronisko Szwajcarka
Husyckie Skały
Husyckie Skały to pierwszy punkt widokowy Gór Sokolich na waszym szlaku, jeżeli wyruszyliście w górę czerwonym szlakiem od Schroniska Szwajcarka. Znajdują się na wysokości ok. 565 m.n.p.m. na północnych zboczach Krzyżnej Góry. Husyckie Skały to skalne urwisko o wysokości około 20 m a swoją nazwę zawdzięczają wydarzeniom z 1434 roku, kiedy to husyci spalili pobliski Zamek Sokolec.
Z punktu widokowego na Husyckich Skałach jak na dłoni widzicie Sokolika Dużego, od którego dzieli Was zaledwie 25 minut wędrówki, choć wydaje się to nieprawdopodobne. Dostrzeżecie z nich również przepiękne dwa pałace Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej – która uznana została za jeden z elitarnych pomników historii! Szukajcie na horyzoncie Pałacu w Wojanowie i położonego tuż obok niego – Pałacu w Łomnicy.
Skałki i drogi wspinaczkowe
Góry Sokole to jedna z polskich mekk wspinaczki górskiej. Tylko w Sokolikach wytyczonych zostało blisko 50 dróg wspinaczkowych (30 na Sokoliku i 19 na Krzyżnej Górze) o różnym poziomie trudności. Najdłuższa z nich liczy sobie 65 metrów a najtrudniejsza określana jest wg skali krakowskiej na VI.7+.
To właśnie tutaj w Rudawach Janowickich, a dokładniej w Sokolikach po raz pierwszy w życiu wspinała się Wanda Rutkiewicz, co zostało upamiętnione muralem, który znajdziecie przy zielonym szlaku w drodze do schroniska. Ze względu na budowę skał w Górach Sokolich, tutejsze drogi wspinaczkowe są cenioną bazą treningową przed wspinaczką w bardziej wymagających Tatrach.
Najpopularniejsze szlaki w Górach Sokolich
W Górach Sokolich nie znajdziecie dziesiątek kilometrów szlaków, po są one po prostu zbyt małym masywem. Nie oznacza to jednak, że nie ma gdzie wędrować!
Przez Góry Sokole przebiegają dłuższe szlaki turystyczne z głębi regionu jak i wytyczone zostały krótsze trasy, mające swój początek i koniec w Sokolikach. Oto te najważniejsze.
Czerwony szlak na Sokolik Duży
Czerwony szlak turystyczny to główny szlak Gór Sokolich, łączący Schronisko Szwajcarka i szczyt Sokolika Dużego, czyli dwa najpopularniejsze punkty turystyczne w Sokolikach. Szlak to niemal stała wędrówka pod górę, z krótką przerwą na zejściu do Przełączki pomiędzy Krzyżną Górą i Sokolikiem Dużym. Im głębiej w Góry Sokole nim zajdziemy, tym podejście będzie bardziej wymagające i strome. Na końcu czekają na nas metalowe schody, którymi wejdziemy na taras widokowy, znajdujący się na szczycie Sokolika Dużego.
Szlak Czarny na Krzyżną Górę
Drugim szlakiem o którym wypada napisać jest szlak dojściowy do szczytu Krzyżnej Góry, czyli czarny szlak turystyczny (wcale nie najtrudniejszy – przeczytaj wpis: Szlaki turystyczne. Kolory, oznaczenia i najważniejsze trasy) mający swój początek na również przy schronisku Szwajcarka a koniec na Krzyżnej Skale, czyli formacji skalnej znajdującej się na szczycie Krzyżnej Góry.
Ma on około 1 kilometra długości a jego najtrudniejsze fragmenty to już końcówka podejścia pod Krzyżną Górę. Mówiąc wprost im bliżej szczytu tym trudniej. Najbardziej wymagający odcinek przypada na samo wejście na skały w obrębie szczytu. Jest tam stromo i wąsko a dodatkowo ruch odbywa się w dwie strony, przez co trzeba się mijać. Dla ułatwienia wykuto w tym miejscu skalne schody oraz zamontowano barierki.
Szlak zielony
Zielony szlak turystyczny przebiegający przez Góry Sokole ma swój koniec i początek daleko od popularnych Sokolików. Z punktu widzenia wędrówki do tym masywie górskim, najpopularniejszy odcinek zielonego szlaku prowadzi z parkingu na Przełęczy Karpnickiej w głąb Gór Sokolich. Idąc nim dotrzecie m. in. do schroniska Szwajcarka, Husyckich Skał czy Przełączki pomiędzy Sokolikiem Dużym i Krzyżną Górą. Warto odnaleźć na trasie niewielki mural poświęcony Wandzie Rutkiewicz – wybitnej polskiej himalaistce, która swoja przygodę skałkową, rozpoczynała właśnie w Górach Sokolich. Idąc nim dalej na zachód dojdziecie m.in. do Pałacu w Wojanowie i dalej do Jeleniej Góry. W przeciwnym kierunku, idąc na wschód szlak zaprowadzi Was m. in. do Zamku Bolczów i Janowic Wielkich.
W początkowej fazie (od parkingu do skrzyżowania szlaków pod Trzema Koronami) szlak jest łatwy i względnie płaski. Dalej w kierunku schroniska szlak wznosi się nieco ku górze, podobnie jak na dalszym odcinku aż do Husyckich Skał. Później już szlak wiedzie lekko w dół lub jest względnie płaski, praktycznie aż do samego Wojanowa.
Przykładowa trasa wędrówki przez Góry Sokole
Na koniec wpisu chyba najcenniejsza podpowiedź! Poznajcie moją trasę po Górach Sokolich, którą przemierzyłem cała rodzinką, w tym moim z 5-letnim brzdącem. Jak się domyślacie, była to świetna przygoda dla nas wszystkich i doskonałe przetarcie z górami dla naszego najmłodszego wędrowca. Moim zdaniem właśnie takie miejsca jak Góry Sokole, są dużo lepszym wyborem dla rodzin z dziećmi aby powędrować po górach i zrobić to z przyjemnością i uśmiechem. Dużo lepszym niż długie, monotonne i wymagające wejście na Śnieżkę, które obrosło w tym regionie do jakiejś niezrozumianej dla mnie legendy i powinności…
Opis trasy: wędrówkę zaczynamy na parkingu na Przęłęczy Karpnickiej i udajemy się zielonym szlakiem w kierunku schroniska Szwajcarka. Następnie wchodzimy na czerwony szlak i ruszamy w głąb Gór Sokolich. Pierwszym przystankiem są Husyckie Skały, gdzie polecam wejść na punkt widokowy. Dalszą drogę kontynuujemy czerwonym szlakiem, idąc w kierunku Sokolika Dużego. Tutaj po widokowej uczcie, polecam zrobić chwile przerwy a następnie wracać czerwonym szlakiem do Husyckich Skał. W tym miejscu skręcamy na południe i wędrujemy ku Krzyżnej Górze czarnym szlakiem. Pod wierzchołkiem Krzyżnej Góry znajduje się miejsce do odpoczynku ze stołami, jeżeli jesteście zmęczeni podejściem warto odpocząć chwilę. Później wchodzimy na punkt widokowy pod 7-metrowym krzyżem na szczycie a następnie schodzimy tą sama drogą w dół, do czerwonego szlaku. Na skrzyżowaniu szlaków skręcamy w prawo na czerwony szlak i schodzimy w kierunku schroniska przy którym wchodzimy ponownie na szlak zielony, którym idąc dojdziemy do parkingu.
Podpowiedź: w drodze powrotnej warto zatrzymać się w schronisku Szwajcarka na chwilę odpoczynku a może nawet i obiad. Mimo, że trasa nie jest długa, może być nieco mecząca, szczególnie jeżeli idziecie z pociechami. A dla nich obiad w schronisku będzie dodatkowym przeżyciem i atrakcją.
Wykaz źródeł
- mapa turystyczna RUDAWY JANOWICKIE, wyd. Wydawnictwo Turystyczne PLAN, wydanie XI 2021, ISBN 978-83-7868-670-5,
- wpis Góry Sokole w serwisie www.dolnyslask.travel, link, dostęp z dn. 03.02.2024,
- wpis Góry Sokole w serwisie www.kursy.wspinaczkowe.pl, link, dostęp z dn. 03.02.2024,
- wpis Husyckie skały na stronie www.karkonoszego.pl, link, 04.02.2024,
- wpis Góry Sokole w serwisie pl.wikipedia.org, link, dostęp z dn. 03.02.2024,
- wpis Rudawy Janowickie w serwisie pl.wikipedia.org, link, dostęp z dn. 04.02.2024,
- wpis Rudawski Park Krajobrazowy w serwisie pl.wikipedia.org, link, dostęp z dn. 04.02.2024,
- wpis Krzyżna Góra w serwisie pl.wikipedia.org, link, dostęp z dn. 04.02.2024,
