Żywe Muzeum Piernika. Toruńska atrakcja pełna smaku i humoru

Toruń to światowa stolica piernika, a Żywe Muzeum Piernika jest jednym z najlepszych miejsc, aby odkryć jego historię, recepturę i sekrety! To wyjątkowe muzeum w centrum miasta przenosi odwiedzających w pachnący przyprawami świat dawnych mistrzów cukierniczych. Żywe Muzeum Piernika to nie statyczna ekspozycja, ale przede wszystkim interaktywne pokazy piernikowe i podróż do czasów, gdy wypiek korzennych ciastek był sztuką pełną sekretów i tradycji. Własnoręczne wyrabianie ciasta, poznawanie średniowiecznych receptur i zanurzenie się w historii tego wyjątkowego przysmaku sprawiają, że wizyta tutaj to coś więcej niż zwykłe zwiedzanie. Co dokładnie czeka na gości w Żywym Muzeum Piernika? O tym w dalszej części wpisu!

Żywe Muzeum Piernika – podstawowe informacje

W dawnym spichlerzu z 1863 roku, znajdującym się na zabytkowym, toruńskim Starym Mieście, od 2006 roku działa jedno z najciekawszych muzeów w mieście – Żywe Muzeum Piernika. Określenie „muzeum” jest tu jednak nieco na wyrost, ponieważ na próżno szukać tu wystaw, ekspozycji i gablot pełnych zbiorów muzealnych. Zamiast tego, w jego przestrzeniach można wziąć udział w interaktywnych warsztatach i pokazach, które przybliżają historię toruńskiego wypieku o korzennym aromacie i smaku. Żywe Muzeum Piernika to atrakcja zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Przez lata swojej działalności muzeum zdobyło wiele nagród i wyróżnień, m.in. złoty certyfikat Polskiej Organizacji Turystycznej oraz tytuł jednego z siedmiu cudów Polski, przyznany przez miesięcznik „National Geographic”.

Żywe Muzeum Piernika na mapie

Żywe Muzeum Piernika znajduje się w zabytkowym centrum Torunia, przy ul. Rabiańskiej 9, zaledwie 160 metrów od toruńskiego Rynku Staromiejskiego. Nieco bliżej znajdują się inne wyjątkowe zakątki miasta, m.in. monumentalna katedra w Toruniu (ok. 90 m) czy promenada nad brzegiem Wisły (ok. 120 m). Sam Toruń jest położony w centralnej Polsce, ok. 40 km od Bydgoszczy, 130 km od Poznania i 150 km od Gdańska.

Poznajcie niepowtarzalne Żywe Muzeum Piernika w Toruniu!

Czas przybliżyć Wam, na co możecie liczyć, odwiedzając Żywe Muzeum Piernika w Toruniu. Przede wszystkim nie szukajcie tu muzealiów i piernikowych zbiorów, bo jest ich niewiele, a samo muzeum ma zdecydowanie narracyjny i angażujący charakter. Właśnie dlatego zamiast typowego zwiedzania weźmiecie udział w piernikowym pokazie, niemal spektaklu, a następnie w warsztatach. To właśnie charakter tego miejsca i forma prezentacji piernikowej historii są największym atutem tego muzeum! Oprócz edukacyjnego waloru pokazów, sami również będziecie mogli przygotować piernika, na własnej skórze przekonując się, co to znaczy „żywe muzeum”. Po blisko dwóch godzinach „pierniczenia” i żywej lekcji historii, będziecie piernikowymi specjalistami z głową pełną wspaniałych wspomnień.

Piernikowy pokaz z toruńskim humorem!

Poznawanie tego miejsca zaczynamy od wyjątkowego spektaklu, w którym główne role odgrywają Mistrz Piekarski i uczona Wiedźma Korzenna. Znają oni chyba wszystkie piernikowe historie, rytuały, sekrety, a przede wszystkim tradycyjną recepturę wypieku pierników, liczącą ponad 500 lat! To oni zabierają nas w swoją opowieść o historii pierników toruńskich, historii samego miasta, średniowiecznej kulturze i miejscowym języku, która jest prowadzona w niekonwencjonalny i bardzo widowiskowy sposób, staropolską i miejscową gwarą oraz z ogromną dawką humoru! Dodatkowo w cały ten spektakl zostają włączeni również sami goście, którzy rozpoczną podczas pokazu cały proces „pierniczenia”.

Pod czujnym okiem piernikowego Mistrza i Wiedźmy goście sami przygotowują ciasto na pierniki, mieszając ze sobą najważniejsze składniki, m.in. miód (podobno najlepszy z ziemi chełmińskiej), mąkę żytnią i pszenną oraz aromatyczne przyprawy, których zapach wypełnia całe pomieszczenie! Przy tej okazji dowiecie się bardzo wielu ciekawostek o samych przyprawach, niekoniecznie związanych z piernikami, które zdradzi oczywiście Wiedźma Korzenna. Wtórować jej będzie Mistrz, zdradzając ciekawostki o samych piernikach, lokalnych legendach i opowieściach. Podsumowując: wyborne show!

Upiecz własnego piernika!

W tej samej sali czeka na Was również niezliczona ilość wałków, drewnianych foremek i nożyków do wykrajania. Znajdują się one na drewnianych stołach rozstawionych dookoła sali, do których pokierują Was po zakończeniu swojej opowieści Mistrz i Wiedźma. Jak sami powiadają, do roboty zaganiają wszystkich bez wyjątku, małych i dużych! Przy stołach każdy z Was będzie mógł z kawałka przygotowanego już wcześniej ciasta własnoręcznie zrobić pamiątkowego piernika. Porcje ciasta trzeba rozwałkować, a następnie drewnianą formą nadać mu wybrany kształt i wykroić. Tak przygotowanego piernika układa się na blaszce, którą piernikowy Mistrz wkłada do pieca.

Po kilkunastu minutach oczekiwania, podczas których można zrobić m.in. pamiątkowe zdjęcia lub kupić pamiątki i pierniki, nasze ciastka są wyciągane z pieca, pakowane i przekazywane nam na pamiątkę. Pamiątkowe pierniki nie nadają się do jedzenia – są to pierniki figuralne, które pięknie się prezentują i cudownie pachną cynamonem, anyżem, goździkami, kardamonem, pieprzem i gałką muszkatołową. Piernikowy pokaz i warsztaty kończą się otrzymaniem tytułu czeladnika piernikarskiego i pamiątkowego dyplomu.

Piernikowa manufaktura

Po ukończeniu piernikowego pokazu Mistrza i Wiedźmy Korzennej, udajemy się na wyższe piętro budynku, gdzie czeka na gości druga wystawa Żywego Muzeum Piernika. Przedstawiono tu manufakturę z przełomu XIX i XX wieku, w której zgromadzono m.in. oryginalne niemieckie maszyny do wypieku piernika, zabytkowy piec oraz kolekcję form. Po tej części wystawy oprowadzi nas kolejny animator muzeum, który podczas swojego pokazu nie tylko opowie o prezentowanym wyposażeniu, ale również o bardziej przemysłowym „pierniczeniu”.

W opowieści animatora nie zabraknie wielu ciekawostek z toruńskiego światka piekarniczego, interesujących historii oraz pokazu z udziałem publiczności, podczas którego zostaje przedstawiona zasada działania wybranych urządzeń. Spośród nich, najbardziej zadziwiająca była dla mnie niepozorne wyglądająca dzielarka do ciasta.

Warsztaty dekorowania pierników

Żywe Muzeum Piernika kończy swoją ekspozycję warsztatami dekorowania pierników. Udział w nich jest dobrowolny – osoby niezainteresowane tym tematem mogą zakończyć zwiedzanie muzeum po wcześniejszym pokazie w manufakturze. Osoby chcące spróbować swoich sił w dekorowaniu pierników mogą wziąć w nich udział po zakupie dodatkowego biletu (sprzedawanego w sklepiku obok warsztatów). Warsztaty prowadzi artystka malarka, która najpierw pokazuje i przybliża najprostsze techniki ozdabiania lukrem pierników. Po wstępie sami chwytacie za woreczki z kolorowym lukrem i przystępujecie do działania ze swoim piernikiem, który potem będziecie mogli zabrać na pamiątkę lub zjeść.

Piernikowy sklepik

Na samym końcu trasy zwiedzania muzeum, umiejscowiono jeszcze piernikowy sklepik. W sprzedaży dostępne są oczywiście pierniki (jest ich tu najwięcej, w kilkudziesięciu różnych wariantach i smakach), a także inne piernikowo-toruńskie pamiątki, m.in. książki, magnesy, dekoracje, produkty regionalne itp. Można też kupić pierniki ze specjalną dedykacją, wykonaną na Waszych oczach przez artystkę prowadzącą warsztaty dekorowania.

Praktyczne informacje – Żywe Muzeum Piernika

Na koniec moich blogowych wpisów, standardowo garść praktycznych informacji i wskazówek, które pomogą Wam dotrzeć i zobaczyć to miejsce.

Komunikacja i dojazd

Do Żywego Muzeum Piernika, dzięki temu że znajduje się w turystycznym centrum miasta, można dotrzeć na kilka sposobów. W odległości 1 kilometra od muzeum znajduje się stacja kolejowa Toruń Miasto, na której zatrzymują się pociągi m.in. PKP Intercity, POLREGIO i Arriva RP. Nieco bliżej, bo około 800 metrów od muzeum, mieści się toruński dworzec autobusowy (53°00’56.7″N 18°36’29.3″E), na którym zatrzymują się autobusy m.in. FlixBus, NKA Kruszwica i miejscowego ReloBus. Siatka połączeń kolejowych i autobusowych jest naprawdę duża i z racji tego, że zaparkowanie w mieście bywa problematyczne i zazwyczaj jest drogie, polecam Wam dotrzeć do muzeum komunikacją zbiorową. Jeśli jednak najwygodniej będzie Wam dotrzeć do Żywego Muzeum Piernika i samego Torunia własnym samochodem, nie będzie to problematyczne. Przez miasto przebiega autostrada A1, drogi krajowe nr 10, 15, 80 i 91 oraz drogi wojewódzkie, które pozwalają dotrzeć do miasta szybko, bezpiecznie i komfortowo.

Parking – Żywe Muzeum Piernika

Choć sam dojazd do Torunia jest bardzo wygodny, parkowanie nie jest już tak przyjemne. Żywe Muzeum Piernika nie dysponuje własnym parkingiem dla gości, dlatego musimy skorzystać z ogólnodostępnych parkingów. Największe parkingi w okolicach Starego Miasta znajdują się na Bulwarze Filadelfijskim (53°00’26.9″N 18°35’58.8″E) oraz na placu Świętej Katarzyny (53°00’48.3″N 18°36’49.4″E). Wszystkie te parkingi mają wspólne cechy: są duże, potrafią szybko się zapełnić, parkowanie na nich jest drogie, a dodatkowo płatności są archaiczne (płaci się w „okienku”), przez co płatność i wyjazd z parkingu, przy dużym ruchu, potrafi się wydłużyć nawet do godziny.

Zwiedzanie, bilety i godziny otwarcia

Żywe Muzeum Piernika jest czynne przez cały rok, codziennie, od poniedziałku do niedzieli, w godzinach od 10:00 do 18:00. Wejście do muzeum jest biletowane, a bilety można kupić na miejscu, ale również online, co bardzo polecam, ponieważ zainteresowanie warsztatami jest naprawdę duże i często brakuje dostępnych biletów w kasie muzeum! Bilety nie należą do najtańszych (około 30-40 zł – stan na 2024 rok), ale moim zdaniem ich cena jest adekwatna do atrakcyjności miejsca i mnogości atrakcji podczas zwiedzania.

Piernikowe pokazy rozpoczynają się o pełnych godzinach i trwają od 75 do nawet 100 minut, jeśli zdecydujecie się wziąć udział we wszystkich atrakcjach i warsztatach. W szczególnie popularnych terminach (np. długie weekendy) organizowane są dodatkowe pokazy, a samo muzeum jest otwarte dłużej. Szczegółowe informacje o godzinach otwarcia i biletach znajdziecie na stronie muzeum, natomiast bilety online możecie kupić TUTAJ.

Praktyczne informacje

W Żywym Muzeum Piernika przygotowano szatnie i toalety dla zwiedzających, co szczególnie docenią goście odwiedzający to miejsce w chłodniejszym okresie i całymi rodzinami. Niestety sam budynek nie jest przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami i trudno się w nim poruszać z wózkiem dziecięcym. Mimo to, Żywe Muzeum Piernika jest świetną propozycją dla rodzin z dziećmi, najlepiej w wieku od 5 lat (one będą miały najwięcej frajdy).

Ciekawe miejsca w okolicy

Choć w Toruniu byłem już kilka razy, Żywe Muzeum Piernika jest pierwszym miejscem z tego miasta, które opisałem na moim blogu. Niemniej mogę podpowiedzieć, że będąc w tym mieście, koniecznie trzeba przespacerować się zabytkową Starówką, wpisaną na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, a także nadwiślańskimi bulwarami, oraz odwiedzić Dom Mikołaja Kopernika, Dom Legend Toruńskich, Bunkier Wisła oraz miejscowe ZOO.

Oprócz atrakcji Torunia polecam również odwiedzić dwa inne ciekawe miasta położone niedaleko: Bydgoszcz i Gniezno. Znajdziecie w nich dwa moje ZŁOTE KIERUNKI 2024: Młyny Rothera w Bydgoszczy i Trakt Królewski w Gnieźnie. Oprócz nich możecie w tych miastach zobaczyć wyjątkowe miejsca i atrakcje, m.in. Stare Miasto w Bydgoszczy, słynną balansującą rzeźbę nad Brdą, gotycką archikatedrę prymasowską w Gnieźnie, a także bardzo ciekawe i przystosowane do rodzinnego zwiedzania Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie.