Rogalińskie dęby. Arcypomniki przyrody

Ogromne, majestatyczne, niepojęte i piękne, choć nadszarpnięte czasem – oto rogalińskie dęby w kilku słowach. Te najbardziej znane dęby w Rogalinie to „Rus”, „Czech” i „Lech”. Rosną one na terenie pałacowego parku, zaledwie kilka minut spacerem od pałacu Raczyńskich. Wiek dębów w Rogalinie szacuje się na 480-600 lat, co sprawia że można zaliczyć je do jednych z najstarszych drzew w Polsce. Jeżeli chodzi o ich imponujące rozmiary to kolejno „Lech” ma 633 cm w obwodzie, „Czech” 735 cm i najbardziej okazały „Rus” 915 centymetrów. Jeżeli te liczby nadal nie robią na Tobie wrażenia, to mówiąc bardziej obrazowo, by objąć Rusa potrzeba 5 dorosłych osób trzymających się za ręce!

Lech, Czech i Rus to niewątpliwie trzy najbardziej znane dęby rogalińskie. Warto wspomnieć również, że niedaleko rośnie również imponujący Dąb Edwarda, który w obwodzie ma 618 cm. Zresztą dębów w Rogalinie nie brakuje, zgodnie z informacją z oficjalnej strony internetowej zespołu pałacowego w Rogalinie, w najbliższym otoczeniu pałacu oraz trochę dalej od niego w 1992 roku rosło 1435 (!) dębów o obwodzie pnia na wysokości 1,3 metra, przekraczającej 200 centymetrów. W sumie szacuje się, że na terenie dawnych łęgów do dzisiaj rośnie około 2000 dębów, podziwiać je można wędrując po Rogalińskim Parku Krajobrazowym.

Oczywiście dęby rogalińskie o obwodzie powyżej 2 metrów są pod ochroną. Mimo ochrony prawnej i pracy wielu ludzi, wiekowe drzewa niestety umierają lub ulegają uszkodzeniom. Spowodowane jest to głównie siłami natury, która łamie gałęzie, wyrywa drzewa lub wysyła do roboty małe robaczki. Właśnie m. in. z tych powodów w 1992 roku obumarł „Czech”, „Lech” kilka lat temu częściowo się złamał (jego duży fragment leży koło niego) lecz dzięki olbrzymiej pracy specjalistów nadal żyje i z roku na rok ma się coraz lepiej. Niestety dęby są również osłabiane przez „robaczki”, głównie największego polskiego chrząszcza – kazioroga dębosza. To gatunek prawnie chroniony, przez co musimy dbać zarówno o niego, jak i o dęby co jest nie lada sztuką.

Jednak specjaliści są zgodni, że okazałym drzewom w Rogalinie szkodzimy najbardziej my – ludzie. To nasze działania, przyczyniają się do zmian klimatycznych, czego efektem jest stepowienie Wielkopolski, mniejsze opady i wyższe temperatury. Dodatkowo pierwotne łęgi porastały tereny okresowo zalewane przez rzekę Wartę, dzisiaj to się już nie zdarza w związku z regulacją koryta rzeki oraz zbiornikami retencyjnymi, gromadzącymi nadmiar wód. To wszystko powoduje, że dęby rogalińskie wymagają ogromnej wiedzy i pielęgnacji, by cieszyły oczy wielu pokoleń przez kolejne lata.