Góry Stołowe to najbardziej niebanalne, zaczarowane i niezwykłe pasmo górskie w Polsce. Chcąc odkryć ich wyjątkowość i piękno, poznajcie najciekawsze szlaki w Góry Stołowe, które doprowadzą Was do wszystkich zakątków wartych uwagi. Z mojego wpisu poznajcie to wszystko, co najciekawszego można zobaczyć przybywając w Góry Stołowe: szlaki, skalne labirynty, punkty widokowe, skalne rzeźby i malowniczy krajobraz. Odkryjcie polski, górski ewenement, czyli Góry Stołowe z mojego wpisu!
Góry Stołowe – podstawowe informacje
Góry Stołowe to jedne z nielicznych w Europie gór płytowych, położone w Sudetach Środkowych zarówno w Polsce jak i na terenie Czech. Wypiętrzyły się przed 30 milionami lat a ich charakterystycznym elementem są piaskowcowe płyty ułożone poziomo, skąd wzięła się ich nazwa, bo Góry Stołowe są płaskie niczym stół. Do Polski należy najbardziej wysunięta na wschód część pasma Gór Stołowych oraz niewielkie pasmo Zawory (północno-zachodni obszar). Środkowa część gór znajduje się na terenie Czech. Najwyższymi szczytami Gór Stołowych są Szczeliniec Wielki (919 m n.p.m.), Skalniak (915 m n.p.m.) i Narożnik (849 m n.p.m.).
Historia Gór stołowych jest nierozerwalna z losami Ziemi Kłodzkiej. Przez tereny sąsiadujące z pasmem Gór Stołowych już w starożytności przebiegały szlaki handlowe, które przyczyniały się do powstawania w okolicy osad. Pierwsze wzmianki o tutejszych osadach czy zamkach pochodzą z XIV wieku. Kolejne stulecia, aż do końca XVIII wieku, to okres burzliwej historii regionu, pełny wyniszczających wojen i okresów odbudowy po nich a także powstawania osad zdrojowych. Od XIX wieku Góry Stołowe zaczęły rozwijać się turystycznie, co przyspieszał rozwój szlaków komunikacyjnych w regionie. Obecnie Góry Stołowe są popularnym kierunkiem turystycznych i jednym z najchętniej odwiedzanych pasm górskich na Dolnym Śląsku a także niezwykłym i cennym pomnikiem przyrody.
Park Narodowy Gór StołowychZe względu na unikalny krajobraz, walory przyrodnicze na terenie oraz chęć lepszej ochrony przyrody nieożywionej Gór Stołowych w 1993 roku utworzono Park Narodowy Gór Stołowych, który zastąpił utworzony w 19981 roku Stołowogórski Park Krajobrazowy. Jest on jednym z mniejszych parków narodowych w kraju (6. miejsce o końca; powierzchnia 63 km²) i 19. w kolejności utworzenia.
Na terenie Parku Narodowego Gór Stołowych znajdują się trzy rezerwaty przyrody: Szczeliniec Wielki, Błędne Skały (oba udostępnione dla turystów) oraz rezerwat torfowiskowy Wielkie Torfowisko Batorowskie. Co ciekawe jest Park Narodowy Gór Stołowych jest największym parkiem narodowym w obrębie Sudetów, większym od najpopularniejszego w tej części kraju Karkonoskiego Parku Narodowego. W otulinie parku znajdują się popularne dolnośląskie uzdrowiska, m. in. Kudowa-Zdrój, Duszniki-Zdrój i Polanica-Zdrój.
Lokalizacja
Geograficznie Góry Stołowe są częścią Sudetów Środkowych, sąsiadując od zachodu z Kotliną Kłodzką, południa z Górami Bystrzyckimi i północy z Górami Sowimi.
Administracyjnie Góry Stołowe położone są w południowo-zachodniej Polsce, w województwie dolnośląskim i większości w powiecie kłodzkim. Od Kłodzka, stolicy Ziemi Kłodzkiej oddziela je ok. 20 km a od stolicy regionu – Wrocławia dzieli je ok. 80 km. Największe miasta regionów ościennych oddalone są od pasma Gór Stołowych o kolejno: 115 km od Opola, 120 km od Zielonej Góry i 210 km od Poznania.
Komunikacja, dojazd i parking
Region na którym wznoszą się Góry Stołowe jest dobrze skomunikowany. Na południe od pasma górskiego przebiega linia kolejowa nr 309 (Kłodzko – Kudowa-Zdrój) po której swoje kursy realizują Koleje Dolnośląskie. Najbliższe stacje kolejowe to m. in. Szczytna, Duszniki-Zdrój i Kudowa-Zdrój. Niemalże równolegle do trasy kolejowej biegnie najważniejszy droga w okolicy – DK8.
Główna trasą komunikacyjną na terenie Gór Stołowych jest jednak droga wojewódzka nr 387, łącząca Kudowę-Zdrój i Radków, będąca jedną z najbardziej malowniczych dróg regionu (nazywana też Szosą Stu Zakrętów), wytyczoną w 1870 roku. Łączy się ona bezpośrednio z DK8 w Kudowie-Zdrój a łącznikami od strony Radkowa są drogi wojewódzkie nr 366 i 368. Dzięki temu, dojazd w obręb Gór Stołowych nie jest trudny i problematyczny.
Parking
Obszar Gór Stołowych w dużej mierze włączony jest do parku narodowego, na terenie którego parkowanie jest dozwolone tylko w wyznaczonych miejscach. Najwięcej miejsc parkingowych znajdziecie w Karłowie (zdecydowana większość parkingów jest płatna a ceny od średnich po wysokie). Pozostałe parkingi znajdują się w ciągu Szosy Stu Zakrętów (DW387), m. in.:
- parking YMCA przy wjeździe na Błędne Skały (bezpłatny),
- parkingi na Lisiej Przełęczy (bezpłatne),
- Parking Droga nad Urwiskiem (bezpłatny), przy szlaku na Skalne Grzyby,
- parking przy Wodospadzie Pośny (bezpłatny),
- parking Czerwone Skały (bezpłatny).
Dla odwiedzających Błędne Skały przygotowano również parking bliżej wejścia do skalnego labiryntu – więcej szczegółów we wpisie: Błędne Skały – skalny labirynt (mapa, zdjęcia, parking)
Szlaki turystyczne
W Górach Stołowych znajdziecie gęstą sieć szlaków turystycznych, które tworzy ponad 100 km znakowanych tras. Szlaki w Górach Stołowych prowadzą nie tylko pośród najciekawszych miejsc ale również przy stacjach kolejowych i parkingach, tworząc kompletną i dobrze zorganizowaną sieć górskich tras. Na duży plus szlaków w Górach Stołowych trzeba zapisać ich bardzo dobre oznakowanie.
Tylko na kierunkowo.pl!
Wyjątkowy e-book “MIKROPODRÓŻE” już dostępny! Ponad 700 podróżniczych inspiracji z Wielkopolski, Pomorza i Dolnego Śląska, blisko 260 kolorowych zdjęć, 5 gotowych planów mikropodróży, setki praktycznych porad i wskazówek tworzących najobszerniejszy poradnik, poświęcony krótkim formom podróżowania, liczący aż 294 strony!Poznajcie najciekawsze szlaki w Górach Stołowych!
W Górach Stołowych byłem już wielokrotnie i nadal chętnie do nich wracam. Dlatego mogę pokusić się o rzetelne polecenie Wam najciekawszych miejsc i zakątków tego regionu, do których zaprowadzą Was liczne szlaki prowadzące w Góry Stołowe i przebiegające w ich pobliżu.
W moim wpisie skupie się tylko na polskiej części Gór Stołowych, pełnej fantastycznych miejsc, które będziecie wspominać latami. Poznajcie zatem najciekawsze moim zdaniem szlaki w Góry Stołowe!
Góry Stołowe – szlaki pośród skalnych labiryntów
Skalne labirynty to wizytówka Gór Stołowych! Co prawda przez najbardziej znane z nich nie prowadzą w rzeczywistości szlaki turystyczne tylko ścieżki i trasy turystyczne (inaczej oznakowane ale de facto pełniące tę samą rolę). Mimo tego warto o nich wspomnieć na pierwszym miejscu. Więcej o oznakowaniu tras turystycznych przeczytacie w moim osobnym wpisie – Szlaki turystyczne. Kolory, oznaczenia i najważniejsze trasy
Szczeliniec Wielki
Szczeliniec Wielki to najwyższe wzniesienie Gór Stołowych i jedna z największych atrakcji turystycznych tego pasma górskiego. W kierunku jego szczytu prowadzą dwa szlaki w Górach Stołowych, które następnie przechodzą w trasę turystyczną, żółty od strony Karłowa i niebieski od Pasterki.
Najpopularniejszą drogą na szczyt Szczelińca Wielkiego jest podejście od strony Karłowa. Z centrum miejscowości w kierunku szczytu prowadzą dwa szlaki w Górach Stołowych: żółty i czerwony. Na wysokości ok. 800 metrów wchodzimy na pętlę trasy turystycznej po wierzchołku Szczelińca Wielkiego, idąc jednocześnie dalej żółtym szlakiem, który skręca w kierunku Pasterki na wysokości przełęczy między Szczelińcem Małym i Wielkim. Dalej podążamy już oznaczoną kolorem zielonym trasą turystyczną. Przy schronisku PTTK na Szczelińcu, znajduje się kasa biletowa w której należy kupić bilety dla skalnego labiryntu. Przejście przez labirynt jest jednokierunkowe. Więcej o tej trasie przeczytacie w osobnym wpisie na kierunkowo.pl: Szczeliniec Wielki z dzieckiem (parking, trasa, zdjęcia)
Garść podpowiedzi:
- orientacyjny czas przejścia: ok. 70 minut (bez przerw) w rzeczywistości pokonacie tą trasę w ok. 2 – 2,5 godziny,
- minimalny wiek: moim zdaniem trasa dla dzieci od 4 lat (nosidło nie sprawdzi się w skalnym labiryncie),
- główne trudności: wąskie przejścia i strome skalne schody w skalnym labiryncie (Diabelska Kuchnia i Piekiełko),
- ilość turystów: dużo, istny tłum…
- najlepiej zaparkować: jeden z płatnych parkingów w Karłowie.
Błędne Skały
Drugim najpopularniejszym miejscem w Górach Stołowych jest unikalny skalny labirynt w Błędnych Skałach. To tutaj będziecie mogli zobaczyć najbardziej rozpoznawalną skalną “rzeźbę” tego pasma górskiego, czyli niesamowitą Kurzą Stopkę. W tym przypadku nie skieruję Was na najpopularniejsze szlaki w Górach Stołowych, biegnące w kierunku Błędnych Skał ale zaproponuję Wam inną trasę, moim zdaniem bardziej ciekawą, kameralną i biegnącą po malowniczym Czeskim Kątku.
Początek i koniec trasy proponuję zlokalizować pod przepięknym skansenem w Kudowie-Zdroju Pstrążnej, skąd wyruszamy niebieskim szlakiem ku Bukowinie Kłodzkiej. W niej odbijamy na żółty a po chwili zielony szlak, którym dojdziemy do początku trasy turystycznej przez labirynt w Błędnych Skałach. Po przejściu wąskiego i krętego labiryntu, wracamy trasą powrotną na początek Błędnych Skał i stąd wracamy tą samą trasą do Pstrążnej, dzielnicy Kudowy-Zdrój. Na koniec zachęcam aby wstąpić do skansenu – Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego, które zdobyło wyróżnienie w rankingu miejsc i atrakcji turystycznych ZŁOTY KIERUNEK 2023. Możecie przeczytać o nim w osobnym wpisie na kierunkowo.pl – Skansen w Pstrążnej. Niezwykle malowniczy koniec świata!
Garść podpowiedzi:
- orientacyjny czas przejścia: ok. 160 minut (bez przerw) w rzeczywistości pokonacie tą trasę w ok. 3,5 godziny,
- minimalny wiek: moim zdaniem trasa dla dzieci od 7 lat ze względu na długość,
- główne trudności: długie i jednostajne podejście pod Błędne Skały (ok. 2,5 km, 1 h wędrówki), wąskie korytarze skalnego labiryntu,
- ilość turystów: na dojściu do Błędnych Skał niewielu, w skalnym labiryncie tłumnie…
- najlepiej zaparkować: pod skansenem w Pstrążnej (parking bezpłatny).
Jeżeli interesuje Was prostszy sposób dotarcia do skalnego labiryntu odsyłam Was do innego, mojego wpisu – Błędne Skały – skalny labirynt (mapa, zdjęcia, parking)
Góry Stołowe – szlaki dla dzieci
Szlaki prowadzące w Góry Stołowe co często wybierane na rodzinne wędrówki, często będące pierwszą stycznością naszych pociech z górami. Sami również odwiedziliśmy Góry Stołowe i tutejsze szlaki, kiedy nasz brzdąc miał 4 – 5 lat aby właśnie tutaj złapał górskiego bakcyla.
Odwiedziliśmy zarówno Szczeliniec Wielki jak i Błędne Skały, ale najprzyjemniejsze na rodzinne wędrowanie okazały się dwa inne miejsca i szlaki w Góry Stołowe.
Fort Karola
Pierwszym z nich był punkt widokowy na zboczach góry Ptak (835 m n.p.m.) w miejscu dawnego pruskiego fortu z XIX wieku. Fort Karola to jeden z najlepszych punktów widokowych w Górach Stołowych a dotarcie do niego nie jest wymagające, przez co świetnie sprawdzi się na rodzinne wyjście w góry.
Wędrówkę rozpoczynamy na Lisiej Przełęczy, skąd kierujemy się niebieskim szlakiem na północ. Po około 10 minutach skręcamy w prawo na trasę turystyczną oznaczoną zielonymi trójkątami, prowadzącą do punktu widokowego. Zejście po tej samej trasie.
Garść podpowiedzi:
- orientacyjny czas przejścia: ok. 25 minut (bez przerw) w rzeczywistości pokonacie tą trasę w ok. 40 minut,
- minimalny wiek: moim zdaniem trasa dla dzieci nawet od 3 lat,
- główne trudności: krótkie odcinki o nieco większym nachyleniu,
- ilość turystów: niewielu,
- najlepiej zaparkować: jeden z parkingów na Lisiej Przełęczy (parkingi bezpłatne).
Narożnik
Trzecia co do wysokości góra pasma Gór Stołowych to kolejny osiągalny cel dla najmłodszych wędrowców. Co prawda podejście jest nieco bardziej wymagające niż to prowadzące do Fortu Karola ale na pewno nie na tyle trudne, aby nie poradziło sobie z nim 4-letnie dziecko (oczywiście z pomocą i asekuracją rodzica / opiekuna).
Podobnie jak w ostatniej propozycji, również w tym przypadku wyruszamy na szlaki w Góry Stołowe z Lisiej Przełęczy. Kierujemy się na niebieski szlak, biegnący w kierunku południowym, idąc którym po około 10 minutach dotrzemy na szczyt Narożnika. Powrót tą samą trasą.
Garść podpowiedzi:
- orientacyjny czas przejścia: ok. 20 minut (bez przerw) w rzeczywistości pokonacie tą trasę w ok. 35 minut,
- minimalny wiek: moim zdaniem trasa dla dzieci od 4 lat,
- główne trudności: krótkie, strome odcinki już blisko szczytu, prowadzące po skałach,
- ilość turystów: średnia,
- najlepiej zaparkować: jeden z parkingów na Lisiej Przełęczy (parkingi bezpłatne).
Jak wyglądają szlaki na te dwa punkty widokowe?
Dlaczego akurat te dwa szlaki polecam Wam na wyjścia w góry z małymi dziećmi? Przede wszystkim to krótkie trasy, po stosunkowo łatwych szlakach które jednak mają trudniejsze fragmenty dla uatrakcyjnienia wędrówki i sprawdzenia swoich sił w górskim terenie.
Szlak na Narożnik
Poniżej galeria ze szlaku.
Początkowo szlak jest stosunkowo płaski a po kilkuset metrach zaczyna się wznosić. Pierwsze metry podejścia to droga po kamieniach i korzeniach drzew, nieco wyżej znajduje się trudniejszy ale krótki fragment, prowadzący po dużych skałach. Po ich pokonaniu docieramy na szczyt.
Dojście do Fortu Karola
Poniżej galeria ze szlaku.
Na początku szlak jest płaski a po kilku chwilach zaczyna się wznosić. Odcinek będący podejściem prowadzi głównie po korzeniach drzew a miejscami wśród średniej wielkości skał. Po skręcie na trasę turystyczną prowadzącą do punktu widokowego teren się wypłaszcza i praktycznie do samego Fortu Karola jest łatwy i płaski.
Pozostałe szlaki w Górach Stołowych
Oprócz proponowanych powyżej tras, na terenie Gór Stołowych możecie zaplanować dziesiątki innych planów górskiej wędrówki. Równie wiele górskiej przygody mogą dać Wam inne szlaki w Góry Stołowe, którymi możecie dotrzeć do innych ciekawych zakątków Parku Narodowego Gór Stołowych jak np. Wodospad Pośny, Skalne Grzyby, Baszty w Radkowskich Skałach czy niezwykle klimatyczną Pasterkę.
Pasterka to szczególnie ciekawa propozycja, ponieważ to wyjątkowo malownicza wieś położona w typowo górskim terenie z dala od zgiełku, gwaru i… cywilizacji. Przez to, że znajduje się w granicach parku narodowego jej rozwój jest mocno ograniczony (obowiązuje zakazem wznoszenia nowych obiektów mieszkalnych), dzięki czemu wieś zachowała ona swój nienaruszony, dawny górski charakter. Dodatkowo czeka na Was tutaj drugie z górskich schronisk w Górach Stołowych – schronisko PTTK “Pasterka”.
Wykaz źródeł
- oficjalna strona internetowa Parku Narodowego Gór Stołowych, link, dostęp z dn. 20.02.2024,
- ilustrowany przewodnik z mapami ZIEMIA KŁODZKA, wyd. Wydawnictwo Turystyczne PLAN, Wydanie VII rozszerzone, ISBN 978-83-7868-632-3,
- wpis Góry Stołowe w serwisie www.sudety.com.pl, link, dostęp z dn. 20.02.2024,
- wpis Góry Stołowe – najpiękniejsze szlaki po polskiej i czeskiej stronie w serwisie www.8a.pl, link, dostęp z dn. 20.02.2024,
- wpis Góry Stołowe w serwisie pl.wikipedia.org, link, dostęp z dn. 20.02.2024,
- wpis Parki narodowe w Polsce w serwisie pl.wikipedia.org, link, dostęp z dn. 20.02.2024,
- wpis Pasterka (wieś) w serwisie pl.wikipedia.org, link, dostęp z dn. 20.02.2024,
