Szczawno-Zdrój. Atrakcje uzdrowiska, które potrafi zaskoczyć

Szczawno-Zdrój i jego atrakcje to nie tylko lecznicze wody mineralne i elegancka pijalnia wód z piękną halą spacerową, ale także miejsca pełne historii, kultury i sportowej pasji. Od XIX wieku uzdrowisko przyciągało koronowane głowy, artystów i naukowców – koncertował tu Henryk Wieniawski, a Iwan Turgieniew szukał inspiracji do swoich dzieł. Spacer wśród stylowych willi i zieleni pięknych parków pozwala poczuć wyjątkowy klimat tego miejsca, a liczne wydarzenia kulturalne i malownicze trasy zachęcają do aktywnego wypoczynku. Jakie miejsca warto tu odwiedzić? Sprawdź, co czeka na Ciebie w Szczawnie-Zdroju!

Szczawno-Zdrój – podstawowe informacje

Szczawno-Zdrój to malownicze miasto uzdrowiskowe, położone w południowo-zachodniej Polsce, na Dolnym Śląsku. Otoczone Górami Wałbrzyskimi i Pogórzem Wałbrzyskim, położone po sąsiedzku z Wałbrzychem, stanowi idealne miejsce dla osób poszukujących spokoju i bliskości natury.

Uzdrowisko słynie z unikalnego połączenia czystego, górskiego powietrza i leczniczych wód mineralnych. To właśnie te naturalne skarby sprawiają, że miasto jest idealnym miejscem dla osób zmagających się z problemami układu oddechowego, narządu ruchu oraz dolegliwościami układu pokarmowego i moczowego. Przez lata, Szczawno-Zdrój i jego atrakcje przyciągały zarówno koronowane głowy, jak i wybitnych artystów, którzy doceniali jego walory. Wśród nich znaleźli się m.in. cesarz Wilhelm II, car Mikołaj I, a także Winston Churchill, Zygmunt Krasiński, Ludwik Zamenhof, Jarosław Iwaszkiewicz, Jan Brzechwa i Henryk Wieniawski.

Historia uzdrowiska w pigułce

Historia Szczawna-Zdroju sięga XIII wieku, a pierwsza wzmianka o miejscowości, wówczas wsi książęcej, pochodzi z 1221 roku i została zawarta w „Księdze Henrykowskiej”. Od końca XIV wieku wieś włączono do dóbr zamku Książ, a jej losy były ściśle związane z historią tego zamku. Uzdrowiskowy charakter Szczawna-Zdroju znany był już w średniowieczu, a lecznicze właściwości tutejszych wód po raz pierwszy zbadał i potwierdził w 1597 roku nadworny lekarz Hochbergów, Caspar Schwenckfeldt. Przełomowym momentem w dziejach Szczawna-Zdroju był rok 1815, kiedy to książę Hans Heinrich VI Hochberg przekształcił miejscowość w uzdrowisko, mianując Samuela Augusta Zemplina jego pierwszym lekarzem. Również w 1815 roku powstało pierwsze sanatorium, a 5 lat później wybudowano Pijalnię Wód Mineralnych. W latach 30. XX wieku uzdrowisko stało się własnością berlińskiego towarzystwa budowlanego, a wkrótce potem odkupił je rząd niemiecki, nadając mu status uzdrowiska państwowego. Szczawno-Zdrój należało do rodziny Hochbergów do 1934 roku. Po II wojnie światowej miasto znalazło się w granicach Polski, niezmiennie pozostając cenionym uzdrowiskiem.

Szczawno-Zdrój na mapie

Szczawno-Zdrój to uzdrowisko położone w południowo-zachodniej Polsce, w województwie dolnośląskim. Znajduje się w Sudetach Środkowych, u podnóża Gór Wałbrzyskich, w bezpośrednim sąsiedztwie Wałbrzycha. Oddalone jest np. od Kłodzka o około 40 km, Jeleniej Góry o około 50 km, Wrocławia o około 70 km i Poznania – 250 km.

Poznajcie Szczawno-Zdrój i jego atrakcje!

Szczawno-Zdrój to uzdrowisko, które urzeka malowniczym krajobrazem, zabytkową architekturą i pięknymi parkami. Miejsce to, kojarzone z zielenią i malowniczą zabudową pensjonatową, od lat przyciąga kuracjuszy, turystów i znamienitych gości. Unikalny klimat miasta-ogrodu, łączący zabudowę z rozległymi terenami zielonymi, potrafi zachwycić każdego!

Poznajcie najciekawsze atrakcje Szczawna-Zdroju, które sprawiają, że to miejsce jest tak wyjątkowe.

Uzdrowiskowe centrum miasta (Atrakcje Szczawna-Zdroju)

Pijalnia wód mineralnych

Najbardziej charakterystycznym obiektem uzdrowiska, pośród wielu innych atrakcji Szczawna-Zdroju, jest Pijalnia Wód Mineralnych. W tym miejscu kuracjusze mogą korzystać z leczniczych właściwości wód mineralnych: „Dąbrówka”, „Marta”, „Mieszko” i „Młynarz”. Obecna pijalnia została odbudowana po pożarze w 1992 roku, nawiązując do historycznego wyglądu obiektu. Wówczas na środku sali znajdowała się głęboka studnia, z której wodę czerpano szklanym czerpakiem.

Hala spacerowa

Hala Spacerowa, przylegająca do Pijalni Wód Mineralnych, to kolejna perła Szczawna-Zdroju. Ta drewniana konstrukcja, wzniesiona w 1894 roku, stała się nie tylko miejscem spacerów i odpoczynku, ale i prawdziwym dziełem sztuki. Jej ściany zdobią sgraffita autorstwa Hansa Rumscha, wykonane techniką polegającą na zdrapywaniu kolejnych warstw tynku, tworząc unikalne kompozycje i sceny z życia codziennego. W 70-metrowej Hali Spacerowej, niegdyś pełnej straganów z pamiątkami i regionalnymi specjałami, do dziś można poczuć atmosferę dawnego uzdrowiska. Arkadowe przejście, które prowadzi wzdłuż hali, chroni przed słońcem i deszczem, umożliwiając relaksujące spacery.

Park Zdrojowy

Opisując Szczawno-Zdrój i jego atrakcje, nie można pominąć założonego w 1812 roku Parku Zdrojowego, zachwycającego spokojem i bogactwem roślinności. Obok rodzimych gatunków, rośnie tu ponad 120 gatunków drzew, krzewów i kwiatów z całego świata. Łagodny mikroklimat sprzyja egzotycznym roślinom, tworząc unikalny krajobraz. W 1996 roku park rewitalizowano, przywracając mu blask z końca XIX wieku, kiedy cieszył się największą popularnością. Dla aktywnych i ciekawych turystów przygotowano m. in. Ścieżkę Historyczną, prowadzącą przez najciekawsze zakątki, w tym ruiny Belwederu i dawnej skoczni narciarskiej. Tereny zielone Szczawna-Zdroju, z Parkiem Zdrojowym uznawane są za jedne z najpiękniejszych w Polsce.

Wieża widokowa na Wzgórzu Gedymina

Jedną z największych i najnowszych atrakcji Szczawna-Zdroju jest bez wątpienia wieża widokowa na Wzgórzu Gedymina. Ta imponująca konstrukcja, o wysokości ponad 30 m, wznosi się na szczycie Góry Parkowej, zwanej zwyczajowo Wzgórzem Gedymina, oferując niezapomniane widoki na okolicę. Co ważne, wieża posiada dwa tarasy widokowe skomunikowane ze sobą łagodną pochylnią, prowadzoną spiralnie po obwodzie konstrukcji, co czyni ją dostępną dla osób o różnym stopniu sprawności.

Więcej o tym miejscu możecie przeczytać w osobnym wpisie – Wzgórze Gedymina i wieża widokowa w Szczawnie-Zdroju

Dojście na wieżę widokową Gedymina

Chcąc odwiedzić wszystkie atrakcje Szczawna-Zdroju trzeba też wejść na Wzgórze Gedymina, gdzie stoi wspomniana wieża widokowa – jeden z najlepszych punktów widokowych w okolicy. Dojście do wieży z dzielnicy uzdrowiskowej zajmuje około 35-40 minut pieszo, co sprawia, że jest to idealny cel spaceru dla kuracjuszy i turystów, pragnących poznać Szczawno-Zdrój i jego atrakcje.

Aby dotrzeć na Wzgórze Gedymina z uzdrowiskowego centrum Szczawna-Zdroju, należy wejść na niebieski szlak turystyczny w kierunku Starego Zdroju i Ptasiej Kopy (przebiega po ul. Narciarskiej). Po około 35-40 minutach niezbyt wymagającej wędrówki, po parkowych alejkach, dotrzecie do wieży widokowej. Trasę bez problemu pokonają nawet 3–4-letnie dzieci.

Jednak to nie jedyne atrakcje w Szczawnie-Zdroju, które można odkryć w Parku Zdrojowym. W drodze na Wzgórze Gedymina mijamy dwa interesujące zakątki parku.

Słoneczna Polana

Słoneczna Polana to popularne miejsce wypoczynku i uprawiania sportu, o ponad 100-letniej historii. Dawne pole golfowe przekształcono w nowoczesną przestrzeń rekreacyjną. Rodziny z dziećmi znajdą tu duży plac zabaw z licznymi huśtawkami, zjeżdżalniami i drabinkami, a miłośnicy sportów ekstremalnych – skatepark. Przy placu zabaw funkcjonuje sezonowe bistro. Niestety stary domek golfistów obecnie stoi zamknięty.

Tor kolarstwa górskiego Four Cross

Obok placu zabaw znajduje się nowoczesny tor 4-crossowy na Słonecznej Polanie – jedna z ciekawszych atrakcji w Szczawnie-Zdroju. Zbudowany w 2000 roku, stał się areną prestiżowych zawodów, takich jak Puchar i Mistrzostwa Polski a nawet Mistrzostwa Europy i Świata. Przeznaczony do dynamicznej odmiany kolarstwa górskiego, przyciąga zarówno profesjonalistów, jak i amatorów sportów rowerowych, oferując emocjonujące przejazdy na trasie pełnej zakrętów i przeszkód. Na własną odpowiedzialność, swoich sił z krętą trasą może spróbować każdy miłośnik kolarstwa górskiego!

Pozostałe atrakcje Szczawna-Zdroju

Przybliżyłem Wam już najważniejsze atrakcje Szczawna-Zdroju, teraz czas wspomnieć o mniej znanych i popularnych zakątkach tego uzdrowiska. Oto kilka kolejnych miejsc, które powinny znaleźć się we wpisie przybliżającym Szczawno-Zdrój i jego atrakcje.

Teatr Zdrojowy

Teatr Zdrojowy w Szczawnie-Zdroju to kulturalne centrum miasta, mieszczące się w eleganckim, klasycystycznym budynku z 1896 roku. W jego neorokokowej sali widowiskowej odbywają się koncerty, spektakle teatralne i operowe. Ważnym miejscem w teatrze jest Biała Sala – dawny Kursal, który w latach 1855 i 1857 gościł Henryka Wieniawskiego.

Dom Zdrojowy

Dom Zdrojowy w Szczawnie-Zdroju, dawniej Grand Hotel, to jeden z najpiękniejszych obiektów sanatoryjnych w Polsce. Wzniesiony z inicjatywy Jana Henryka XV Hochberga w latach 1909–1911, był wówczas największym i najnowocześniejszym hotelem na Śląsku. Jego monumentalna bryła do dziś dominuje w uzdrowiskowej architekturze miasta. Wystrój wnętrz, nad którym czuwała księżna Daisy, nadawał mu wyjątkowy charakter, a elegancja budynku stała się inspiracją dla słynnego Grand Hotelu w Sopocie. W jego murach gościli m.in. cesarz Wilhelm II i Winston Churchill. Obecnie funkcjonuje jako sanatorium uzdrowiskowe.

Wieża Anny

Wieża Anny to najstarsza budowla w Szczawnie-Zdroju i jedna z ciekawszych atrakcji miasta. Wzniesiona w 1818 roku na skraju Parku Zdrojowego, upamiętnia hrabinę Annę von Hochberg. Biała, neogotycka wieża z blankami przez lata pełniła funkcję zegarową – mechanizm zamontowany w 1835 roku działa do dziś. W jej pobliżu odkryto prehistoryczne ujęcie studzienne sprzed około dwóch tysięcy lat. Choć wejście na szczyt wieży nie zawsze jest dostępne, z tarasu u jej murów roztacza się widok na atrakcje Szczawna-Zdroju i okolicę.

Co jeszcze ciekawego?

Wśród dalszych atrakcji Szczawna-Zdroju nie brakuje miejsc i wydarzeń łączących kulturę i naturę. Co roku odbywa się tu Międzynarodowy Festiwal Henryka Wieniawskiego, upamiętniający koncerty kompozytora w uzdrowisku. Wśród cyklicznych wydarzeń wyróżniają się także Szczawieńskie Spotkania z Folklorem oraz Puchar Świata w Four Crossie. Spacer po urokliwym Parku Szwedzkim, założonym w XIX wieku w stylu angielskim, to doskonały sposób na relaks pośród zieleni. Warto odwiedzić także muszlę koncertową o ciekawej architekturze oraz przespacerować się eleganckim deptakiem przy ulicy Kościuszki, pozwalającym poczuć ducha dawnego kurortu.

Praktyczne informacje – Atrakcje Szczawno-Zdrój

Na koniec moich blogowych wpisów, standardowo garść praktycznych informacji i wskazówek, które pomogą Wam dotrzeć i zobaczyć to miejsce.

Komunikacja i dojazd

Szczawno-Zdrój i jego atrakcje znajdują się na północny-zachód od Wałbrzycha, który jest głównym węzłem komunikacyjnym w tej okolicy. Przez Szczawno-Zdrój nie przebiega żadna linia kolejowa, ale sytuację ratuje Wałbrzych, który jest ważnym węzłem kolejowym, dzięki czemu dojeżdża do niego wiele pociągów pasażerskich, obsługiwanych m.in. przez Koleje Dolnośląskie, PKP Intercity czy POLREGIO. Z dalekobieżnych połączeń autobusowych swoje połączenia w te okolice realizuje jedynie FlixBus (również tylko do Wałbrzycha), natomiast połączenia regionalne i miejskie obsługuje komunikacja miejska Miasta Wałbrzych (najbliżej części uzdrowiskowej Szczawna-Zdroju są przystanki – „Szczawno-Zdrój – Solicka” i „Szczawno-Zdrój – Kolejowa”). Bardziej zadowoleni z możliwości dojazdu do Szczawna-Zdroju będą kierowcy, ponieważ przez miasto przebiega droga krajowa nr 35, a w najbliższej okolicy jeszcze kilka dróg wojewódzkich. Nieopodal (ok. 9 km od miasta) przebiega droga ekspresowa S3 (odcinek Bolków – Lubawka) oraz autostrada A4 (ok. 30 km na północ od miasta).

Parking (Szczawno-Zdrój)

Chcąc odkryć Szczawno-Zdrój i jego atrakcje, najlepiej zaparkować w pobliżu uzdrowiskowej części miasta. Proponuję Wam następujące parkingi:

• parking przy ul. Ratuszowej (najbliżej centrum uzdrowiska, płatny, 50°48’11.3″N 16°15’15.9″E),
• parking przy alei Spacerowej (bezpłatny, 50°48’17.7″N 16°14’49.2″E),
• parking przy ul. Wojska Polskiego (płatny, 50°48’17.3″N 16°15’06.5″E),
• parking przy ul. Kolejowej (płatny, 50°48’20.2″N 16°15’02.8″E),
• parking przy ul. Zacisze (płatny, 50°47’58.3″N 16°15’08.7″E),
• parkingi wzdłuż innych ulic uzdrowiskowej części miasta (strefa płatnego parkowania).

Ciekawe miejsca i atrakcje w okolicy Szczawna-Zdroju

Odwiedzając Szczawno-Zdrój i jego atrakcje, warto odwiedzić położony nieopodal kompleks Zamku Książ, w tym m. in. sam zamek i palmiarnię! Okazały zamek to bezapelacyjnie najcenniejszy zabytek i największa atrakcja sąsiedniego Wałbrzycha, ale na pewno nie jedyna! Oprócz Książa warto odwiedzić również Muzeum Porcelany, ExploraPark, starówkę, Górę Parkową czy nowoczesne muzeum techniki i centrum kultury – Starą Kopalnię w Wałbrzychu.

Sam muszę wrócić do Wałbrzycha, aby odwiedzić miejsca, które Wam podpowiedziałem. I choć sam Wałbrzych poznałem bardzo pobieżnie, to w jego okolicy odkryłem, odwiedziłem i opisałem dla Was kilka ciekawych miejsc. W pierwszej kolejności polecam Wam mój ZŁOTY KIERUNEK 2023 – niepowtarzalne Muzeum Sentymentów w Kowarach, dalej znajdujący się po sąsiedzku Park Miniatur Zabytków Dolnego Śląska, majestatyczne Opactwo w Krzeszowie oraz czarujący widokiem z zamkowej wieży – Zamek Bolków. Dodatkowo, oddalając się zaledwie o 40 km od Wałbrzycha, możecie dotrzeć do podnóża Karkonoszy i jednego z najbardziej znanych kurortów Dolnego Śląska – Karpacza!