Królewskie Leszno. Atrakcje i najciekawsze miejsca

Po przybliżeniu Wam kilkunastu wielkopolskich miast, zarówno tych większych jak i mniejszych, czas odkryć przed Wami kolejne z nich – Leszno i jego atrakcje! Jedno z największych miast regionu przyciągnęło mnie swoją rewitalizowana starówką, okazałym ratuszem ale również wiatrakową historią i bardzo sympatycznym mini ZOO. A przecież nie można zapominać, że Leszno to również „polska stolica żużla„, serce polskiego szybownictwa i miejsce, gdzie od kilku lat odbywa się jedna z najbardziej spektakularnych imprez lotniczych na świecie! Poznajcie zatem Leszno i jego atrakcje bliżej z mojego wpisu!

Leszno – podstawowe informacje

Leszno to jedno z największych miast Wielkopolski, liczące sobie kilkaset lat historii i niespełna 60 tysięcy mieszkańców, z czego 15% stanowią obcokrajowcy, co tylko potwierdza wielokulturowość Leszna od stuleci. Właśnie wpływy innych kultur a także królewski rodowód Leszna, sprawia że jest ono wyjątkowe na tle innych miast regionu.

Obecnie wyraźnie odzyskuje swój dawny blask, czym tylko zdobywa coraz więcej sympatyków. Leszno i jego atrakcje, coraz częściej są odwiedzane przez mieszkańców nie tylko Wielkopolski ale również innych części kraju.

Krótka historia miasta

Na tle innych, dużych miast w Wielkopolsce, Leszno jest stosunkowo młode. Pierwsza historyczna wzmianka o Lesznie, ówcześnie wsi Lesczno, pochodzi z 1393 r. Właściwie od początku swojego istnienia Leszno było wsią / miastem prywatnym. Pierwszym znanym nam Właścicielem był Stefan z Karmina herbu Wieniawa, którego synowie przybrali zgodnie z obowiązującą obecnie modą, nazwisko Leszczyńscy (od nazwy rodowej miejscowości). Na początku XV w. Leszno było już siedzibą odrębnej parafii. Od kolejnego stulecia (XVI w.) do miasta zaczęli przybywać uciekinierzy religijni m. in. z Czech, Węgier a nawet Szkocji, którym azylu udzielała lokalna szlachta. Otwartość na osadników z innych krajów i kultur (którzy przybywali do miasta do poł. XVII w.), spowodowała, że miasto stało się wielonarodowe i zyskało przydomek „małej Europy w Wielkopolsce„.

W 1738 roku Stanisław Leszczyński sprzedał swe dobra rodowe hrabiemu Aleksandrowi Józefowi Sułkowskiemu. Niestety, w 1767 i 1790 r. miasto ponownie nawiedziły ogromne pożary, trawiąc kolejne jego kwartały. Mimo tego, w 1790 roku Leszno podniesiono do statusu miasta królewskiego, a trzy lata później (1793 r.) podczas drugiego rozbioru Polski Leszno wcielono do Prus. Na mocy kongresu wiedeńskiego, w 1815 r. Leszno znalazło się na terytorium Wielkiego Księstwa Poznańskiego i mimo utraty znaczenia, nadal było ważnym ośrodkiem miejskim regionu i największym po Poznaniu ośrodkiem wydawniczym i oświatowo-kulturalnym Wielkopolski. Od 2. poł. XIX wieku w mieście nasilała się germanizacja i polityka antypolska, która trwała do ostatnich lat zaborów. Pod koniec zaborów, wielu leszczynian przyłączyło się do Powstania Wielkopolskiego (1918-1919 r.). Finalnie w 1920 roku, na mocy traktatu wersalskiego Leszno powróciło do Polski. Okres dwudziestolecia międzywojennego w Lesznie minął spokojnie, jednak podczas II wojny światowej, miasto ponownie dotknęły niemieckie represje. Leszno odbito z niemiecką rąk 31 stycznia 1945 roku. Po zakończeniu wojny nastąpiły rozbudowa i przebudowa miasta, które później, w 1975 roku zostało miastem wojewódzkim (było nim do 1999 r.). Obecnie miasto powiatowe, 7. miasto Wielkopolski pod względem liczby ludności i ważny węzeł tranzytowy (drogowy i kolejowy).

Lokalizacja

Leszno, skrywające liczne atrakcje, położone jest w południowej Wielkopolsce, w połowie drogi pomiędzy Poznaniem i Wrocławiem – stolicą Dolnego Śląska.

Od największych miast Wielkopolski dzieli je kolejno: Poznań – 65 km, Kalisza i Gniezna – 100 km. Co ciekawe, od administracyjnych granic obecnego województwa wielkopolskiego dzieli je ok. 7 kilometrów.

Poznajcie Leszno i jego atrakcje!

Aby poznać Leszno i jego atrakcje, a także przygotować ten wpis, odwiedziłem to miasto kilkukrotnie. Każdą z tych mikropodróży wspominam bardzo dobrze, bo w Lesznie naprawdę można miło i ciekawie spędzić czas.

Moim zdaniem, wszystko co najlepszego skrywa w sobie Leszno: atrakcje, zabytki, zielone zakątki czy klimatyczne kawiarnie i restauracje, doskonale sprawdzą się na jednodniowy wyjazd. Mam nadzieje, że poniższa lista najciekawszych miejsc miasta pozwoli ułożyć Wam najbardziej interesującą dla Was trasę odkrywania królewskiego miasta Leszno!

Leszno – atrakcje centrum miasta

Atrakcje podzieliłem na trzy grupy: te znajdujące się w ścisłym centrum miasta, położone na obrzeżach i najbardziej pasujące do zaspokojenia podróżniczych potrzeb najmłodszych turystów! Zacznijmy jednak od skarbów leszczyńskiego Śródmieścia.

Ratusz i rynek w Lesznie

Na początek poznajcie centralny i od stuleci najważniejszy plac miasta – Rynek w Lesznie. To największy plac miasta w kształcie nieregularnego czworokąta, o bokach długości od 75 do 100 metrów. Choć nie jest znana dokładna data jego wytyczenia, przyjmuje się, że powstał po 1547 roku. Leszczyński Rynek otacza obecnie 37 kolorowych kamieniczek, tworzących 4 różnorodne pierzeje. Większość z nich wybudowano w XVIII-XIX wieku.

Najbardziej znana jest kamienica podcieniowa z 1634 lub 1643 roku, w której obecnie mieści się Hotel „Wieniawa” (Rynek 29). Jest ona ostatnią kamienicą podcieniową na leszczyńskim Rynku i ostatnią tego typu budowlą z murowanym podcieniem w Wielkopolsce. Równie ciekawa jest barokowa kamienica „Pod Łabędziem”, wybudowana w 1635 roku (Rynek 16). W wielu z nich znajdziecie restauracje, kawiarnie i sklepy a dodatkowo, niemal na całych długościach pierzei latem rozstawiane są ogródki gastronomiczne, gdzie będziecie mogli skosztować specjałów na świeżym powietrzu.

Dodatkowo niedawno na leszczyńskim Rynku, u zbiegu ulic Leszczyńskich i Wróblewskiego, stanął pomnik króla Stanisława Leszczyńskiego. Najważniejszym budynkiem Rynku ale zdaniem wielu, również całego miasta jest okazały, barokowo-klasycystyczny ratusz z początku XVIII wieku, zaprojektowany przez Pompeo Ferrariego. Więcej o nim przeczytacie w osobnym opisie – Ratusz w Lesznie. Perła barokowej architektury miejskiej

Kolorowe uliczki przy rynku

Nietypowo i efektownie zostały zaaranżowane również uliczki dochodzące do leszczyńskiego rynku. Do głównego placu miasta dochodzi 8 ulic, z czego 4 zostały ciekawie udekorowane.

Najbardziej znane były leszczyńskie kolorowe „Wiszące Parasolki„, które zdobiły główny deptak miasta, czyli ulicą Słowiańską (obecnie jest tam już inna dekoracja). Równie pięknie jest na ulicy Waleriana Wróblewskiego, gdzie ponad naszymi głowami kołysały się dawniej miniaturowe, kolorowe balony, nawiązujące do balonowych tradycji miasta (obecnie również i w tym miejscu napotkacie nowszą dekorację).

Najbardziej pieczołowicie wykonana dekoracja, znajduje się jednak nad ulicą Bracką. Wisi tutaj ogromna plecionka, złożona z kilkudziesięciu mniejszych prac, która robi niesamowite wrażenie. Mimo, że wisi kilka metrów nad ziemią, doskonale widać każdy detal koronkowych dekoracji! Ostatnią udekorowana ulicą jest ulica Wolności, nad która powiewają kolorowe girlandy.

Plac Jana Metziga

Drugim dużym placem Leszna jest Plac Metziga, znajdujący się ok. 160 metrów od leszczyńskiego rynku. Nosi on imię niemieckiego lekarza i wielkiego przyjaciela Polaków – Johanna Christiana Metziga. Plac Metziga jest obecnie niewielkim, zielonym płucem leszczyńskiego Śródmieścia, który dodatkowo otaczają zabytkowe i często charakterystyczne budowle miasta. Wytyczono go prawdopodobnie na przełomie XVI i XVII w., a wcześniej nazywano go Nowym Rynkiem lub Rynkiem Kościelnym.

Wśród otaczających plac budynków, na pewni trzeba wymienić XVIII-wieczny kościół pw. Świętego Krzyża (więcej w dalszej części wpisu), gmach Szkoły Podstawowej Towarzystwa Salezjańskiego z końca XIX wieku, dwie reprezentacyjne kamienice neorenesansowe z początku XX wieku i barokową pastorówkę z pierwszej połowy XVIII w. (obecnie mieści się w niej Muzeum Okręgowe).

Spacerując po Placu Metziga, odkrywając Leszno i jego atrakcje, na pewno zainteresuje Was również rzeźba Stanisława Grochowiaka, poety, publicysty i scenarzysty, urodzonego w Lesznie. Został on tutaj przedstawiony w kroczącej pozie i długim płaszczu, niejako idąc w kierunku leszczyńskiego rynku. Za jego plecami urządzono zielony skwer z fontanną i zielonymi tunelami.

Park Kościuszki

A skoro już jesteśmy przy miejskiej zieleni, poznajcie Park Kościuszki – największy park leszczyńskiego Śródmieścia. Liczący około 1,5 ha powierzchni park, to jeden z ogólnodostępnych parków w mieście, który znajduje się najbliżej leszczyńskiego rynku (niecałe 300 m od niego). Jego historia sięga XVII wieku, kiedy w tym miejscu założono pałacowy ogród w stylu włoskim. Obecnie park jest pomnikiem przyrody, w którym można spotkać kilkadziesiąt niezwykle okazałych drzew, m. in. platany klonolistne o obwodach dochodzących do 400 cm.

Park urzeka nie tylko swoja pomnikową zielenią ale również kompozycją, w centrum której znajdują się parkowe stawy z uruchamianą w sezonie letnim fontanną a także otoczeniem, które tworzą w dużej mierze zabytkowe kamienicę. Najpiękniejszym budynkiem w sąsiedztwie pałacu jest Pałac Sułkowskich z XVI w (przebudowany w XVIII w.)., będący dawniej rezydencją rodu Sułkowskich. Swoją rezydencjonalną funkcje utraciła na rzecz Zamku w Rydzynie, który nabyli Sułkowscy. Przeczytać możecie o nim we wpisie – Zamek w Rydzynie. Największy w Wielkopolsce!

Muzeum Okręgowe

Muzeum Okręgowe w Lesznie to najważniejsza placówka muzealna w mieście. Początki muzealnictwa regionalnego w Lesznie sięgają lat 20. XX wieku, jednak dopiero w 1963 roku otwarto pierwsza stałą ekspozycje związaną z historią miasta i regionu. Pierwszą stałą siedzibą muzeum był budynek dawnej pastorówki ewangelickiej z XVIII wieku, znajdującej się przy placu Jana Metziga 17.

Od 2006 roku dodatkową przestrzenią wystawienniczą Muzeum Okręgowego został budynek dawnej Synagogi z XVIII wieku (rozbudowany na początku XX w.). W zabytkowej Synagodze znajduje się obecnie galeria sztuki, magazyny zbiorów muzealnych oraz pracownie. Odwiedzając Muzeum Okręgowe będziecie mieli okazje zobaczyć zbiory i pamiątki artystyczne, historyczne i etnograficzne, związane z historią, kulturą i życiem codziennym mieszkańców miasta.

Zabytkowe świątynie i budynki

Leszno, podobnie jak inne duże miasta regionu może pochwalić się również kilkoma pięknymi kościołami, znajdującymi się w obrębie jego centrum. Przybliżę trzy z nich, które także należy dopisać do listy „Leszno i jego atrakcje”.

Bazylika pw. św. Mikołaja

Leszczyńska bazylika pw. św. Mikołaja to najważniejszy i najokazalszy kościół w mieście. Obecna świątynię wzniesiono na miejscu zniszczonego podczas pożaru w 1656 r., najstarszego leszczyńskiego kościoła, który był siedziba parafii powstałej około półtora wieku przed lokacją miasta. W 1680 roku został przebudowany i częściowo odbudowany według projektu Jana Catenazziego, którego fasada zaliczana jest do najznamienitszych fasad dwuwieżowych schyłku XVII w.

Bazylika jest rodowym mauzoleum Leszczyńskich, a część nagrobków zostało ufundowane przez samego króla Stanisława Leszczyńskiego. Ze względu na swoją wartość zabytkową oraz duże znaczenie dla lokalnej wspólnoty chrześcijańskiej w 2013 roku, kościół otrzymał tytuł Bazyliki Mniejszej nadany w imieniu papieża.

Kościół pw. Świętego Krzyża

Skryty za zielenią Placu Metziga, dawny luterański kościół to jeden z najpiękniejszych przykładów luterańskiego budownictwa sakralnego w Wielkopolsce. Obecna świątynia wzniesiona została przez społeczność luterańską w latach 1711-1720. Wcześniej w tym miejscu stały trzy drewniane świątynie, które strawiły pożary.

Za projekt barokowej świątyni odpowiadał Adam Stier, współpracujący z Pompeo Ferrarim. Od chwili zakończenia budowy kościół należy do największych zborów protestanckich Wielkopolski. Skromne wyposażenie kościoła pochodzi z przełomu XVIII i XIX w. Największym zmieszczeniom świątynia uległa podczas zajmowania miasta przez Armię Czerwoną podczas II wojny światowej. Od 1977 roku kościół przekazany parafii rzymskokatolickiej.

Kościół pw. Jana Chrzciciela

Od 1945 roku jest świątynią chrześcijańska a od 1972 roku, kościołem parafialnym.

Zabytkowa zabudowa centrum miasta

Leszno i jego atrakcje zachwycają pięknem nie tylko swoich najbardziej znanych i reprezentacyjnych budowli. Muszę przyznać, że duża część Śródmieścia prezentuje się wytwornie, okazale i bardzo przyjemnie dla oka. Spośród wszystkich budynków, warto zawiesić dłużej oko na fantastycznym gmachu poczty (Słowiańska 26), który wybudowano pod koniec XIX w. w stylu neobaroku berlińskiego.

Szczególnie polecam Wam spacer ulicami Bolesława Chrobrego, Gabriela Narutowicza, Niepodległości, Słowiańskiej czy Wolności. Znajdziecie na nich głównie okazałe kamienice, spośród których wiele doczekało się już należytego remontu.

Leszno – atrakcje na obrzeżach miasta

Leszno skrywa swoje atrakcje i najciekawsze miejsca nie tylko w Śródmieściu. Kilka kolejnych znajdziecie na obecnych obrzeżach miasta, które dawniej były podmiejskimi osadami czy wsiami.

Wiatrak „Antoni”

Około kilometra na północ od leszczyńskiego rynku, przy ulicy Strumykowej, obecnie osiedlowej drodze, stoi monumentalnie się prezentujący, XVIII-wieczny drewniany wiatrak koźlak o imieniu „Antoni”. Jest to wyjątkowy zabytek, będący pamiątką po czasach, kiedy w okolicach miasta znajdowało się ponad 80 wiatraków! W 2013 roku przeszedł częściowy remont, dzięki czemu pozostaje w dobrym stanie. Niestety jest własnością prywatną i nie jest udostępniony do zwiedzania.

To jeden z dwóch ocalałych do dzisiaj drewnianych wiatraków, które dawniej stały w bezpośrednim sąsiedztwie miasta. Drugi z nich – „Czesław”, stoi około 2 kilometrów na wschód od „Antoniego”.

Ogród zoologiczny i Park Tysiąclecia

Leszno do listy swoich atrakcji może dopisać również mini ZOO, które znajduje się w Parku Tysiąclecia, położonym w południowej części miasta. Niewielki ogród zoologiczny w Lesznie zamieszkuje kilkadziesiąt gatunków zwierząt, wśród których są m. in. emu, kuce szetlandzkie, owce, kozy, osły czy kilka gatunków ptactwa. Wstęp do ZOO jest bezpłatny.

Więcej o leszczyńskim ogrodzie zoologicznym możecie przeczytać w osobnym moim wpisie – Mini ZOO w Lesznie

Kościół pw. NMP Wniebowziętej na Zaborowie

W południowej części miasta, dokładniej dzielnicy Zaborowo, znajdziecie jeszcze jedną świątynię. Obecny kościół pw. NMP Wniebowziętej, to zbudowany w połowie XVII wieku zbiór kalwiński, ufundowany przez księcia Antoniego Sułkowskiego. Wzniesiono go w konstrukcji szkieletowej, wypełniając pierwotnie puste przestrzenie gliną, którą w 1868 roku zastąpiono cegłą.

Dzięki temu, szachulcowy kościół ma unikalny wygląd i charakter. Do 1945 roku kościół był świątynia prawosławną, od 1946 roku przemianowano go na kościół rzymskokatolicki. Od 1974 roku jest kościołem parafialnym.

Leszno – atrakcje dla dzieci

Czy Leszno jest ciekawym kierunkiem na rodzinny wyjazd? Może nie jest idealnym kierunkiem, ale na pewno nie nudnym. Dzieciom na pewno spodobają się kolorowe dekoracje na przyrynkowych ulicach, budka telefoniczna będąca punktem informacji turystycznej, niedźwiedzie tropy na deptaku czy fontanna i zielone tunele na Placu Metziga. Zawsze warto zajrzeć też na rynek, gdzie można natrafić na okolicznościowe atrakcje dla dzieci.

Szczególnie polecam Wam odwiedzić Leszno i jego atrakcje podczas organizowanych w mieście wydarzeń. Mam tutaj na myśli np. Leszczyński Uliczny Festiwal Artystyczny (LUFA) czy absolutny hit – Antidotum Airshow Leszno, czyli cenione w całym kraju pokazy lotnicze. Podczas nich na pewno znajdziecie wiele fajnych atrakcji dla waszych pociech.

Warto wspomnieć też o parkowych placach zabaw, które znajdują się m. in. w Parku Kościuszki, Parku im. Leszczyńskich Satyryków czy Parku im. J. Heermanna. Są jednak dwie atrakcje Leszna powinny zainteresować szczególnie rodziców, który chcą przyjechać tutaj z dziećmi. Oto i one!

Mini ZOO

Na pewno najlepsza trakcja dl dzieci w Lesznie jest mini ZOO, o którym już wspominałem wyżej. Oprócz wybiegów i wolier z kilkudziesięcioma gatunkami zwierząt na najmłodszych czekają tutaj również zadania, tablice i gry plenerowe.

Dzięki nim przechadzanie się wśród mieszkańców mini ZOO, będzie jeszcze większą przygodą. Raz jeszcze zapraszam po więcej informacji o tym miejscu, do mojego odrębnego wpisu – Mini ZOO w Lesznie

Euro Jump

Dla spragnionych większych wrażeń Leszno ma do zaoferowania park trampolin, w którym czeka na Was kilkanaście skocznych atrakcji. Przypadną one do gustu dzieciom od 4 lata wzwyż.

Euro Jump w Lesznie znajduje się od niedawna na ulicy Jana Dekana 3b.

Praktyczne informacje – Atrakcje w Lesznie

Standardowo na koniec wpisu, przygotowałem dla Was garść najważniejszych i praktycznych informacji, dzięki którym łatwiej Wam będzie odwiedzić Leszno i jego atrakcje.

Skupie się głównie na podpowiedziach dotyczących dotarcia do miasta oraz atrakcjach, które znajdziecie w bliższej i dalszej okolicy Leszna. Co do godzin otwarcia i biletów wstępu do wybranych atrakcji, odsyłam Was do ich stron internetowych i stron w socialmediach, gdzie znajdziecie najbardziej aktualne informacje.

Komunikacja i dojazd

Do Leszna możecie komfortowo dotrzeć na kilka sposobów. W centrum miasta znajduje się stacja kolejowa „Leszno”, do której dojeżdżają pociągi m. in. Kolei Wielkopolskich, PKP Intercity czy POLREGIO. Po sąsiedzku z dworcem kolejowym znajduje się dworzec autobusowy. Możecie dojechać do niego połączeniami autobusowymi, realizowanymi przez m. in. Milla Spółdzielnia w Lesznie i FlixBus. Po najbliższej okolicy i samym mieście najlepiej poruszać się autobusami MZK Leszno.

Parking

Do Leszna możecie oczywiście dojechać również własnym samochodem. Ułatwia to przebiegająca przy mieście droga ekspresowa S5 (Poznań – Wrocław) a także DK12 i drogi wojewódzkie, przebiegające przez miasto. Chcąc zaparkować najlepiej szukać miejsca postojowego przy ulicach: Bolesława Chrobrego, Leszczyńskich, Wałowej, Narutowicza i na Placu Metziga. Wszędzie tam obowiązuje Strefa Płatnego Parkowania, W obrębie centrum dodatkowo znajdziecie jeden prywatny parking płatny, przy ul. B. Chrobrego 34.

Leszno – atrakcje w okolicy miasta

Nie tylko Leszno ma atrakcje warte waszej uwagi! Również okolice tego wielkopolskiego miasta, usłane są ciekawymi zakątkami i niepowtarzalnymi atrakcjami. Wśród nich trzeba wymienić m. in. gostyńską Świętą Górę ze zjawiskową bazyliką, największy w Wielkopolsce zamek – Zamek w Rydzynie, odprężającą i malowniczą Osieczną a także ciekawy Park Krajobrazowy im. D. Chłapowskiego z licznymi pałacami na jego terenie, m. in. pałacem w Turwi, Kopaszewie czy Racocie.

Szczególnie chciałbym polecić Wam dwa miejsca w okolicy Leszna: wyjątkowe Muzeum Stolarstwa i Biskupizny w Krobi – mój ZŁOTY KIERUNEK 2023 a także Muzeum Młynarstwa i Rolnictwa w Osiecznej, wyróżnione w rankingu atrakcji turystycznych ZŁOTY KIERUNEK 2022. Po więcej atrakcji w tym regionie zapraszam Was na moja mapę atrakcji turystycznych w Polsce.